Co to jest rekuperator i do czego służy?

Choć rekuperacja zyskuje w naszym kraju na coraz większej popularności, wielu naszych klientów zgłasza się do nas z prośbą o dokładne wyjaśnienie zasad działania i korzyści rekuperatora. Jeśli Ty również nie wiesz, czym jest to urządzenie i do czego służy, możesz być spokojny, nie jesteś sam. W trosce o wszystkich mających wątpliwości i ogromną liczbę pytań przygotowaliśmy artykuł o urządzeniu zwanym rekuperatorem. Jesteś ciekaw czym jest, w jaki sposób działa i jak dobrać urządzenie do własnych potrzeb? Koniecznie czytaj dalej!

Rekuperator – czym jest?

Rekuperator spotkamy również pod nazwą “centrala wentylacyjna z odzyskiem ciepła”. Ten termin mówi nam nieco więcej, ze względu na występujące słowo związane z wentylacją. W dużym uproszczeniu rekuperator jest urządzeniem elektrycznym, którego rolą jest wymiana powietrza w budynku. Jest to możliwe dzięki wywiewaniu z pomieszczenia zużytego powietrza i nawiewaniu nowego z zewnątrz, które uprzednio zostaje przefiltrowane. Sam rekuperator to podstawowa jednostka instalacji wentylacji nawiewno-wywiewnej. 

 

W całym procesie rekuperator odzyskuje ciepło z powietrza, które w późniejszym etapie zostaje wywiewane na zewnątrz. W konsekwencji montaż rekuperatora pozwala zmniejszyć ilość ciepła, którą zwykle tracimy przy tradycyjnym wietrzeniu pomieszczeń. 

Budowa rekuperatora

Rekuperator składa się z kilkunastu elementów, bez których efektywna praca nie byłaby możliwa. Od zewnętrznej strony wszystkie podzespoły chroni obudowa rekuperatora, która jest izolowana zarówno termicznie, jak i akustycznie. Serce urządzenia stanowi wymiennik ciepła, w którym dochodzi do wymiany ciepła między strumieniami powietrza wywiewanego i nawiewanego. Element ten działa w taki sposób, by oba strumienie powietrza nie mieszały się ze sobą. Ruch powietrza w urządzeniu jest możliwe dzięki dwóm wentylatorom, a każdy z nich charakteryzuje się sprężem dyspozycyjnym. Możemy wyróżnić wentylatory zmiennoprądowe (AC) oraz elektronicznie komutowane, stałoprądowe (EC). Drugi typ wentylatorów jest dużo nowocześniejszy i zapewnia płynną regulację wydajności, a także cichą i energooszczędną pracę. 

 

W rekuperatorze przy otworach nawiewnych i wywiewnych znajdują się filtry, które zapobiegają przedostawaniu się zanieczyszczeń i drobnoustrojów do wnętrza urządzenia. 

 

Powyższe elementy są wspólne dla każdego rodzaju rekuperatora. Możemy jednak podzielić je na obrotowe, krzyżowe i przeciwprądowe, a każdy z nich ma nieco inną budowę. Wymienniki mogą być dodatkowo wyposażone w nagrzewnicę elektryczną, nagrzewnicę wtórną, która ogrzewa powietrze nawiewane, a także w czujniki zabrudzenia filtrów. 

Zasada działania rekuperatora 

Wspomnieliśmy, że sercem każdego rekuperatora – bez znaczenia o jakim rodzaju mowa – jest wymiennik ciepła. To właśnie ten element odpowiada za sprawność odzysku ciepła, a w konsekwencji całego systemu. W zależności od typu rekuperatora możemy wyróżnić różne sposoby działania. 

Zasada działania rekuperatora przeciwprądowego 

Rekuperator przeciwprądowy to typ rekuperatora płytowego, czyli najczęściej spotykanego urządzenia w zastosowaniach domowych. Na jego przykładzie umówimy schemat działania rekuperatora. 

 

Wentylator wywiewny rekuperatora przeciwprądowego zaciąga zużyte z pomieszczenia powietrze. W dalszym etapie dostarcza je na jedną stronę wymiennika. Po przeciwnej stronie wymiennika znajduje się powietrze zewnętrzne zaciągnięte przez wentylator nawiewny. Taka budowa nie pozwala na mieszanie się obu strumieni powietrza. Wymiana pomiędzy nimi dotyczy wyłącznie parametrów ciepła. Jako że w wymienniku przeciwprądowym strumienie ułożone są względem siebie równolegle, to kontakt obu strumieni jest dłuższy niż chociażby w przypadku wymiennika krzyżowego. W praktyce oznacza to, że wymiana ciepła w tym typie wymiennika jest większa, a co za tym idzie, możemy mówić o większej skuteczności odzysku ciepła. 

Filtrowanie powietrza w rekuperatorze

Pierwszym etapem pracy powietrza nawiewanego i wywiewanego jest filtracja. Proces ten ma dwie istotne zalety. Pierwsza, oczywista dotyczy zapewnienia czystszego, wolnego od zanieczyszczeń powietrza, które jest nawiewane do pomieszczeń. Dodatkowo dzięki filtracji nie dochodzi do zabrudzenia samego wymiennika, a także kanałów wentylacyjnych. Przy wyborze rekuperatora warto zwrócić uwagę na rodzaj dokładności filtra. Modele o dokładniejszych filtrach zapewniają lepsze oczyszczenie nawiewanego powietrza. 

Użytkowanie rekuperatora

Aby rekuperator działał bez zarzutu przez wiele lat, należy zapoznać się z prawidłową eksploatacją tego urządzenia. Najważniejszą kwestią jest regularna wymiana filtrów – co ok. 3 miesiące. Co ważne, nie jest to sztywna reguła – częstsza wymiana będzie koniecznością przy dużym stopniu zabrudzenia. 

 

W lecie praca bypassu rekuperatora powinna zostać ustawiona na tryb automatyczny. Dzięki temu nawiewane powietrze zawsze zostanie, choć minimalnie schłodzone. W okresie grzewczym z kolei bypass powinien być stale wyłączony. 

 

Rekuperatory podwieszane powinny być zamocowane wyłącznie na przeznaczonych do tego zadania uchwytach montażowych. Z kolei urządzenia stojące należy posadowić na własnych nóżkach na stabilnym, wypoziomowanym podłożu. Nie musimy martwić się wówczas o odpowiedni kąt, który zapewni prawidłową pozycję dla odpływu skroplin. Producenci rekuperatorów dbają o odpowiednią wysokość nóżek, która zapewnia prawidłowe nachylenie w kierunku odpływu skroplin.